Sürətli rəqəmsallaşmanın başlaması ilə Banqladeş kimi bir çox inkişaf etməkdə olan ölkələr rəqəmsal iqtisadiyyata diqqət yetirməyə başlayıblar. Bir ölkə iqtisadiyyatının rəqəmsallaşdırılması, xidmət sənayesində yeniliklərə təkan verməklə yanaşı, daha sürətli iqtisadi inkişafa imkan verən daxili iş imkanlarını da artırır. TED.az rəqəmsal iqtisadiyyatın Banqaldeşə təsirini nəzərdən keçirir:

Bildiyimiz kimi, freelancing müştərilər və layihələr seçmək azadlığı, qlobal bazara çıxış da daxil olmaqla bir çox üstünlük təqdim edir. Nəticə etibarilə, freelancing bir çox insan üçün karyera seçimi üçün imkan yaradır. Oksford İnternet İnstitutunun (OII) araşdırmalarına görə, Banqladeş  onlayn işçi qüvvəsinin ikinci ən böyük tədarükçüsü oldu. Ölkədəki 650 000 qeydiyyatdan keçmiş freelancerdən təxminən 500 000-i mütəmadi şəkildə çalışır. Bildirilir ki, Banqladeş İKT bölməsinə görə hər il 100 milyon dollar gəlir əldə edir.

Qeyd edək ki, Hindistan ümumdünya freelancerlərin 24%-ə yaxın hissəsinin onlayn iş təminatçısıdır, ardınca Banqladeş (16%) və ABŞ (12%) gəlir. Fərqli ölkələr freelancing xidmətlərinin müxtəlif sahələrinə diqqət yetirirlər. Məsələn, texnologiya və proqram təminatında Hindistan freelancerləri üstünlük təşkil edir, Banqladeş isə satış və marketinq dəstəyi xidmətlərinin ən yaxşı təchizatçısıdır.

Freelancing işsizlik probleminin həllidir

"World Vision Bangladesh"in araşdırmasına görə, Banqladeşdə 44 milyon gəncin hər 10 nəfərindən biri işsizdir. Üstəlik, Banqladeşdəki müxtəlif dövlət və özəl universitetlərdə təhsilini bitirən minlərlə məzun hər il əmək bazarında uyğun mövqe tapa bilmir. Nəticədə, ölkədə təhsilli işsizliyin səviyyəsi artır. Lakin gənc, işsiz insanlar asanlıqla İT təhsili almaq və freelancing ilə karyeralarına başlaya bilərlər. Bununla onlar, nəinki pul qazanır, həm də dəyərli xarici valyuta ilə maaş alaraq iqtisadiyyata töhfə verirlər.

Qadınlar üçün iş imkanları

Banqladeşdə bir çox qadın, o cümlədən yüksək təhsilli qadınlar, ailələrinə qayğı göstərmək üçün çox vaxt karyeralarını qurban verirlər. Freelancing, bir çox Banqladeş qadını üçün seçilən karyera imkanına çevrilir, çünki bununla onların evdən işləməsi mümkün olur. Tədqiqatlar göstərir ki, işin keyfiyyəti baxımından, Banqladeş qadın freelancerləri kişi həmkarlarından daha çox etibar qazanmağa başlayıblar. Sərbəst maliyyələşdirmədə qadın iştirakının artması bu sektora da inamı artırır.

Hər sahədə olduğu kimi İKT sahəsində də yüksək texnoloji park yaratmaq və onu ucuz işçi qüvvəsi ilə birləşdirmək təşəbbüsü var. Buna baxmayaraq, bir neçə problem Banqladeşdə bu sənayenin böyüməsinə mane olur. Məsələn, ölkədə fasiləsiz elektrik enerjisinin verilməməsi problem olaraq qalır. Qiymətlərin artması ilə yanaşı, keyfiyyətli internet xidmətlərinin olmaması da kənd yerlərində fəaliyyət göstərən freelancerlər üçün böyük çətinlikdir. Başqa bir baryer isə asan ödəmə sistemlərinin əskikliyidir.

Banqladeş əhalisinin əksəriyyətini gənclər təşkil edir. Burada yaşayan 163 milyon insanın, demək olar ki, 65%-i 25 yaşındadır. Bu geniş, gənc və güclü insan resursu hələ də rəqabət qabiliyyətli qlobal bazarda inkişaf etmək üçün lazımi biliklərə sahib deyil. Freelancingin son bir neçə ildə populyarlıq qazanmasına baxmayaraq, minlərlə Banqladeşli gənc bu fürsətdən istifadə etmək üçün lazımi təlimə və hökumətin dəstəyinə ehtiyac duyur.

Hökumət diqqəti işsiz gəncləri texnoloji işçilərə çevirməyə yönəltməli və onları İT əsaslı freelancerlərə çevirməlidir. Banqladeş hökuməti qlobal rəqəmsal iqtisadiyyat üçün insan kapitalının inkişafına diqqəti yönəltməklə Rəqəmsal Banqladeşin vizyonunu reallığa çevirə bilər.

Günay ƏLİYEVA