Nə vaxtsa bir şey söyləmək fikrində olmusunuz, amma nə deyəcəyinizi tamamilə unutmusunuz? Ya da bir otaqdan digərinə keçəndə əslində ora niyə getdiyini unudursan? Bəs bunun səbəbi nədir?

Bu vəziyyətin səbəblərinə baxaq.

Əslində yaddaşı tək bir anlayışla ifadə etmək düzgün deyil.

Yaddaş çoxlu müxtəlif komponentlərə malikdir. Bu komponentlərin hər biri müxtəlif idrak prosesləri ilə əlaqələndirilir və yaddaşı daha mürəkkəb edir. Digər tərəfdən, yaddaşı iki əsas kateqoriyaya bölmək olar: işləyən yaddaş və uzunmüddətli yaddaş.

Uzunmüddətli yaddaş kifayət qədər genişdir və illər ərzində saxladığınız bilik, bacarıq və təcrübələri ehtiva edir. Beləliklə, bir ömür boyu yaşadığınız xatirələri xatırlaya bilərsiniz.

İşçi yaddaş isə ani düşüncələri bir neçə saniyə və ya dəqiqə ərzində emal edir və kifayət qədər qısamüddətlidir. Bundan əlavə, bu yaddaş müəyyən mənada şüurlu düşüncənin iş sahəsidir. Hər bir yeni düşüncə, məlumat və hissiyyat qavrayışı bu yaddaşda işlənir.

İşləyən yaddaşın məhdud təbiəti bəzən niyə unutduğunuzu izah edir.

Alimlərin fikrincə, bu yaddaş bir anda yalnız 4-7 məlumatı aktiv şəkildə saxlaya bilir. Bu hissələr arasında rəqəmlər, hərflər, sözlər və ya müxtəlif anlayışlar ola bilər.

Bununla belə, insan beyni bir ideyanı işləyərkən tez digərinə sıçrayır, bəzi məlumatların atılmasına və ya unudulmasına səbəb olur. Daha aydın desək, beyin eyni anda çoxlu fikirlərlə məşğul olduqda, istər-istəməz hansısa fikir  xaosda itə bilər.

Bir növ qısaqapanma

Beyin bir düşüncədən digərinə keçərkən, bəziləri arasında əlaqə qura bilmir. Nəticədə siz birdən-birə ağlınıza gələni unudursunuz.  Bu problemi həll etmək üçün beyninizin əvvəllər olduğunuz yerə qayıtmasına və unutduğunuz sözü, cümləni və ya düşüncəni xatırlamaq üçün o anda nə etdiyinizi düşünməsinə kömək edə bilər.

Beləliklə, qısamüddətli yaddaşdan itirilmiş düşüncəni bərpa edə və geri qaytara bilərsiniz. Bundan əlavə, bu problemin qarşısını almaq və beynin daha effektiv işləməsini təmin etmək üçün eyni anda birdən çox işi və ya birdən çox şey haqqında düşünməyi dayandıra bilərsiniz. Diqqətinizi tək bir işə cəmləmək diqqətinizin yayınmasının qarşısını alır, daha az şeyi unutmağa imkan verir.