Dəfələrlə əhaliyə hərbi məlumatların sosial şəbəkələr vasitəsilə ötürülməməsi ilə bağlı xəbərdarlıq edilib. Son günlər isə sosial şəbəkələrdə paylaşılan foto, videolar vasitəsilə koordinat və bir sıra strateji əhəmiyyətli məlumatların ötürülməsi müzakirə olunur. 

Bu, hansı üsullarla mümkündür?

Mövzu ilə bağlı TED.az-a danışan İnformasiya təhlükəsizliyi üzrə ekspert Fərid Zeynalov bildirib ki, fotonun telefon, yaxud fotoaparatla çəkilməsindən asılı olmayaraq onun vasitəsilə bəzi məlumatları əldə etmək olur: "Smartfonda GPS ötürmə funksiyaları açıqdırsa, bu mümkündür. İstənilən foto və ya video çəkilərkən yaranan faylın meta data adlı hissəsi olur. Meta data "məlumat haqqında məlumat" deməkdir. Bu meta datalarda tarix, fotonu çəkən cihazın modeli və s. göstərilir. Həmçinin geoloji koordinatlar hər biri oraya düşür. Bunun üçün qarşı tərəfin cihazina daxil olmağa ehtiyac yoxdur. Foto paylaşılıbsa, onu götürərək meta datalarını oxumaq, çəkildiyi yerin koordinatlarını əldə etmək mümkündür".

Ekspertin sözlərinə görə, belə halların qarşısını almaq üçün smartfonda GPS söndürülməlidir: "Telefonun GPS funksiyası söndürülsə, koordinatlar qeydə alınmır. Amma başqa meta datalar qalır. Çünki koordinatlar məhz onun vasitəsilə ötürülür.  Təəssüf ki, heç də hamıya "cihazın GPS-ini söndürün" demək olmaz. İstənilən halda, hərbi məlumatı özündə əks etdirən məlumatlar paylaşılmamalıdır".

Lamiyə SÜLEYMANLI